Smrutigandha

 अजिंक्यतारा        २७ डिसेंबर २०२० दुपारची वेळ होती. आमच्या घरी शेजारचे आणि घरातले क्रिकेटप्रेमी social distancing ठेवून भारत विरुद्ध ऑस्ट्रेलिया मधल्या कसोटी सामन्यातील दुसऱ्या कसोटीचा आस्वाद घेत होते. अचानक एकच चित्कार झाला आणि सर्व श्रोत्रावृंद “ century झाली, century झाली” ओरडत गणपती स्पेशल डान्स करू लागले, औचित्य होते अजिंक्य रहाणे याच्या शतकाचे. मराठ्यांचा  “ अजिंक्यतारा” पुन्हा एकदा झळाळून उठला.        एक अजिंक्यतारा म्हणजे अभेद्य असा छत्रपती शिवरायांचा गिरीदुर्ग आणि दुसरा अजिंक्यतारा म्हणजे क्रिकेटच्या आसमंतातील एक अढळ तारा.        पहिला अजिंक्यतारा हा सातारा जिल्हातील ४४०० उंचीचा बाणमोली पर्वतरांगावर वसलेला दुर्ग. मराठयांची  'चौथा गड'/ चौथी राजधानी म्हणून अजिंक्यतारा प्रसिद्ध होता. पहिला राजगड, दुसरा रायगड, तिसरा जिंजी आणि चौथा अजिंक्यतारा. शिवरायांच्या चरणस्पर्शने पावन झालेला, परकीय आक्रमण निधड्या छातीने झेलणारा, छत्रपती शिवाजीमहाराजा पासून ते छत्रपती शाहु महाराजा पर्यंतच्या मराठ्यांच्या इतिहासाचा साक्षीदार.       दुसरा अजिंक्यतारा म्हणजे अजिंक्य रहाणे, हा भारतीय क्र

  भांडा सौख्यभरे     माझे लहानपण बैठया चाळीमध्ये गेले. आमची खोली सर्वात शेवटची. आणि त्याच्या बाजूला सार्वजनिक नळ . नळा वर  पाणी भरायला येणाऱ्या बायकांची भांडणे आवडीने बघणे हा माझा तेव्हाचा  आवडता छंद झाला होता. आमच्या घराच्या खिडकीत बसले की काय मस्त लाईव्ह भांडणे दिसायची म्हणून सांगू. तेव्हाच्या काळी almost सर्व variety ची भांडण चाळीत लाईव्ह telecast व्हायची. आज काल सारखे बिग बॉस मधली ठरवून केलेली भांडणं बघायची तेव्हा गरज नव्हती.     चाळीमध्ये भांडणाचे प्रमुख्याने दोन प्रकार पडतात – पहिला प्रकार म्हणजे घरातल्या घरात करायची भांडणे आणि दुसरा प्रकार म्हणजे सर्व घरातल्यांनी एकजूट होवून शेजारच्याशी करायची भांडणे. पहिल्या प्रकारात भांडणाऱ्याचे संख्याबळ कमी असल्या कारणाने आवाजाची intensity कोण कोणाशी भांडत आहे या वर अवलंबून असायाची. नवरा - बायको, आई - लहान मुले यात होणारी भांडणे ही हळू आवाजामध्ये पार पडत. या उलट सासू - सूना, दोन जावा यामधील भांडणे थोड्या high intensity ने आणि घरातल्या वस्तुच्या आदळा आपटी च्या background music वर , तर कधी कधी शक्तिप्रदर्शन करून सम्पंन होत असतं . पण